در اين مقاله قصد داريم به بحث احضار متهم بپردازيم و نكات و مطالب مهمي را در اين خصوص بيان كنيم. در واقع اين اولين اقدامي است كه بازپرس نسبت به متهم انجام مي‌دهد. هدف از احضار كردن متهم انجام تحقيقات راجع به او مي‌باشد. همان طور كه در ماده ۶۴ قانون آيين دادرسي كيفري آمده است براي اينكه رسيدگي آغاز شود كافي است شاكي از حق شكايت خود استفاده كند اما صرفاً شكايت شاكي نمي تواند منجر به احضار گردد كه در ادامه به بررسي بيشتر و دقيق‌تر اين موضوع مي‌پردازيم.

چه زماني متهم احضار مي‌گردد ؟

در مقدمه اشاره كرديم صرف اين كه شاكي از حق شكايت خود در خصوص يك شخص استفاده كند نمي‌تواند منجر به احضار گردد. در واقع زماني متهم احضار مي‌شود كه اوضاع و احوال ظاهري پرونده و قرائن امكان ارتكاب عمل مجرمانه‌اي كه به او نسبت داده شده است را تقويت كند. در اين راستا به ماده ۱۶۸ قانون آيين دادرسي كيفري اشاره مي‌كنيم. در اين ماده آمده است كه بازپرس نبايد بدون دليل كافي براي توجه اتهام، كسي را به عنوان متهم احضار و يا جلب كند.
تخلف از اين مقرره موجب محكوميت انتظامي تا درجه چهار است.

فرم‌هاي مخصوص احضاريه به چه شكل است؟

احضار كردن متهم به وسيله فرم‌هاي مخصوص احضاريه انجام مي‌شود. ماده ۱۶۹ قانون آيين دادرسي كيفري بيان كرده است كه احضار متهم نزد مقام قضايي با احضاريه عمل مي‌آيد. احضاريه دو نسخه دارد كه يكي توسط متهم نگه داشته مي‌شود و نسخه ديگر پس از امضا به مامور ابلاغ مسترد مي‌گردد.
در خصوص فرم‌هاي مخصوص احضاريه ماده ديگري در قانون آيين دادرسي كيفري وجود دارد. در ماده ۱۷۰ اين قانون مندرجات الزامي احضاريه شمرده شده است. در احضاريه بايد مشخصات دقيق متهم، علت احضار ساعت تاريخ و مكان حضور به دقت منعكس شود. در نهايت احضاريه بايد امضاي مقام قضايي را داشته باشد.

در برخي جرايم منافي عفت علت احضار به دليل حفظ آبروي متهم ذكر نمي‌شود. اما متهم بهرحال اين حق را دارد كه با مراجعه به مقام قضايي علت احضار را جويا شود.

احضاريه بايد به چه كسي ابلاغ گردد ؟

در پاسخ به اين سوال بايد بيان كنيم كه احضاريه بايد به شخص متهم ابلاغ شود.
حال اين امكان وجود دارد كه ابلاغ به بستگان شخص متهم و يا اشخاصي كه مطابق قانون آيين دادرسي مدني، ابلاغ به آنها صحيح مي‌باشد صورت گرفته باشد.
ممكن است براي شما سوال ايجاد شود كه اگر محل اقامت متهم مشخص نباشد چه اتفاقي مي‌افتد در پاسخ به اين سوال بايد بيان كرد كه همانطور كه ماده ۱۷۴ قانون آيين دادرسي كيفري بيان كرده است هرگاه ابلاغ احضاريه به فرد ممكن نباشد، ابلاغ از طريق يكي از روزنامه‌هاي كثيرالانتشار به عمل مي‌آيد. در صورت عدم حضور متهم در اين مرحله بازپرس مي‌تواند دستور جلب متهم را صادر كند تا از او بازجويي شود.

نكته احضار متهم

اگر متهم با وجود ارتكاب جرم با حسن نيت به روشن شدن واقعيت پرونده كمك كند و به مقامات قضايي در كشف حقيقت مساعدت نمايد، اين اقدامات مي‌تواند موجب تخفيف مجازات وي از جانب قاضي پرونده شود.

با وجود پيشرفتي كه در روش‌هاي جديد ارتباطي وجود داشته است قانونگذار تلاش كرده است يكي از اين روش‌ها استفاده كند. بنابراين مي‌توانيم در اين راستا به ماده ۱۷۵ قانون آيين دادرسي كيفري اشاره كنيم اين ماده به اين شرح است كه استفاده از سامانه‌هاي (سيستم‌هاي) رايانه‌اي و مخابراتي، از قبيل پيام‌نگار (ايميل)، ارتباط تصويري از راه دور، نمابر و تلفن، براي طرح شكايت يا دعوي، ارجاع پرونده، احضار متهم تجويز شده است.
نبايد فراموش كرد كه اين شيوه‌هاي ابلاغ و احضار در موازات شيوه‌هاي سنتي استفاده مي‌شوند و ابلاغ ورقه‌هاي قضايي به متهم هنوز رواج دارد.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص احضار متهم ، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد . كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون احضار متهم پاسخ دهند .